Kiedy tarczyca wytwarza zbyt mało hormonów mówimy o jej niedoczynności. Objawy niedoczynności tarczycy również są dosyć charakterystyczne (występuje cały zespół objawów), ale bardzo łatwe do zbagatelizowania i, szczególnie w późniejszym wieku, aż nadto łatwo zaliczane są do dolegliwości związanych ze starzeniem.
Gdy tarczyca produkuje za mało hormonów u osób chorych pojawiają się objawy takie jak wyraźne spowolnienie motoryki i osłabienie procesów intelektualnych, nadmierna senność, suchość skóry i niemal stale odczuwane uczucie zimna. W niedoczynności pojawia się też wypadanie włosów, spowolnienie metabolizmu połączone z przybieraniem na wadze i to niezależnie od diety, charakterystyczne są też zaparcia i obrzęki twarzy. Jeśli tarczyca zachoruje w okresie wzrastania (dzieci, młodzież) charakterystycznym objawem niedoczynności jest spowolnienie rozwoju.
Niedoczynność diagnozuje się przy pomocy badań na obecność hormonów we krwi. Osoby z niedoczynnością mają za niskie, w stosunku do standardowego, stężenie poziomu wolnej tyroksyny (oznaczenie fT4) oraz za wysokie, w stosunku do normy, stężenie TSH.
Najbardziej zagrożone są kobiety, bo ze statystyk wynika, że niedoczynność pięciokrotnie częściej notuje się u kobiet. Wśród osób dorosłych jest to choroba, którą diagnozuje się u ok. 5 do 7% pań i u 1% panów. Z wiekiem ryzyko pojawienia się niedoczynności gwałtownie wzrasta, jednak choroba bywa też chorobą dzieci i ludzi młodych.
Subkliniczna niedoczynność tarczycy to inaczej niedoczynność utajona. Nazwa wiernie oddaje charakter choroby, w której przebiegu pojawiają się objawy ogólnoustrojowe ciężkie do jednoznacznego zdiagnozowania bez szczegółowych badań. Są to objawy takie jak wolniejszy przebieg procesów intelektualnych, problemy z pamięcią i koncentracją, zmęczenie, senność i stany depresyjne. Objawy te nie są jeszcze bezpośrednim efektem zmniejszenia poziomu hormonów we krwi, wynikają raczej z podniesienia poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi. W związku z tym pacjenci z niedoczynnością stają się znacznie bardziej podatni na choroby układu naczyniowego i krwionośnego. Gdy tarczyca wytwarza zbyt mało hormonów ryzyko miażdżycy, choroby wieńcowej i zawału serca wzrastają i to dosyć drastycznie.
Na baczności powinny się mieć panie w wieku rozrodczym, ponieważ u nich niedoczynność może nie objawiać się nawet takimi 'niedogodnościami', za to jest jedną z przyczyn z powodu których pojawiają się problemy z zajściem w ciążę, a jeżeli już się to uda niesprawna tarczyca matki wpływa na rozwój dziecka. Dzieci matek z chorą, nieleczoną tarczycą są narażone na wady rozwojowe, szczególnie na niedorozwój umysłowy.
Podobnie jak w przypadku nadczynności tak i w niedoczynności tarczycy i w jej leczeniu ogromną rolę odgrywa czas. Im krócej trwają niedobory hormonów tj. im wcześniej podjęte zostanie leczenie tym lepiej, bo objawy nie ulegną aż takiemu nasileniu jak w niedoczynności nieleczonej.
Wczesne rozpoznanie niedoczynności odgrywa ogromną rolę zwłaszcza u kobiet, które zostaną matkami. Odpowiednio dobrane leczenie jest w stanie zapobiec wadom rozwojowym płodu.
W leczeniu niedoczynności tarczycy wykorzystuje się głównie leczenie substytucyjne tj. uzupełniające niedobory hormonów poprzez dostarczenie organizmowi ich substytutów. W tym celu zaleca się doustne przyjmowanie preparatów l-tyroksyny. Taka kuracja poprawia nastrój pacjentów, obniża poziom trójglicerydów i cholesterolu, a przede wszystkim zapobiega wadom rozwojowym u dzieci.
Utajona niedoczynność tarczycy jest chorobą notowaną znacznie częściej od pełnoobjawowej niedoczynności. Problem pojawia się mniej więcej u 5% społeczeństwa, ale już po 60 roku życia na niedoczynność cierpi już 20% osób, po siedemdziesiątym czwartym roku życia choruje już co piąta kobieta i co szósty mężczyzna. Wraz z wiekiem odsetek ten wzrasta więc w sposób drastyczny.
Nie ma jednej przyczyny, zwłaszcza że za niedoczynność mogą być odpowiedzialne też inne gruczoły. Nie mniej jednak u osób chorych na pierwotną niedoczynność tarczycy stwierdza się:
- chorobę Hashimoto,
- zapalenie tarczycy
- chorobę de Quervaine'a.
U podłoża tej choroby leżą też przyczyny związane z przebytymi kuracjami takimi jak strumektomia, napromieniowanie szyi, przyjmowanie tyreostatyków (wykorzystywanych w leczeniu nadczynności), inteferonu alfa bądź węglanu litu.
Inne przyczyny to:
- zmiany nowotworowe w obrębie przysadki mózgowej i podwzgórza, a nawet stany zapalne tych gruczołów,
- operacje i zabiegi ww. gruczołów,
- niedorozwój gruczołu tarczowego i zaburzenia w procesach syntezy hormonów wytwarzanych przez tarczycę - to wady wrodzone.
Można, a przy zastosowaniu odpowiedniego leczenia można też cieszyć się dobrą formą i zdrowiem. Można też żyć bez tarczycy. W każdym wypadku konieczne jest dożywotnie przyjmowanie preparatów dostarczających organizmowi hormonów, które są mu niezbędne do prawidłowego funkcjonowania.
Gdy tarczyca produkuje za mało hormonów u osób chorych pojawiają się objawy takie jak wyraźne spowolnienie motoryki i osłabienie procesów intelektualnych, nadmierna senność, suchość skóry i niemal stale odczuwane uczucie zimna. W niedoczynności pojawia się też wypadanie włosów, spowolnienie metabolizmu połączone z przybieraniem na wadze i to niezależnie od diety, charakterystyczne są też zaparcia i obrzęki twarzy. Jeśli tarczyca zachoruje w okresie wzrastania (dzieci, młodzież) charakterystycznym objawem niedoczynności jest spowolnienie rozwoju.
Niedoczynność diagnozuje się przy pomocy badań na obecność hormonów we krwi. Osoby z niedoczynnością mają za niskie, w stosunku do standardowego, stężenie poziomu wolnej tyroksyny (oznaczenie fT4) oraz za wysokie, w stosunku do normy, stężenie TSH.
Komu zagraża niedoczynność?
Najbardziej zagrożone są kobiety, bo ze statystyk wynika, że niedoczynność pięciokrotnie częściej notuje się u kobiet. Wśród osób dorosłych jest to choroba, którą diagnozuje się u ok. 5 do 7% pań i u 1% panów. Z wiekiem ryzyko pojawienia się niedoczynności gwałtownie wzrasta, jednak choroba bywa też chorobą dzieci i ludzi młodych.
Subkliniczna niedoczynność tarczycy
Subkliniczna niedoczynność tarczycy to inaczej niedoczynność utajona. Nazwa wiernie oddaje charakter choroby, w której przebiegu pojawiają się objawy ogólnoustrojowe ciężkie do jednoznacznego zdiagnozowania bez szczegółowych badań. Są to objawy takie jak wolniejszy przebieg procesów intelektualnych, problemy z pamięcią i koncentracją, zmęczenie, senność i stany depresyjne. Objawy te nie są jeszcze bezpośrednim efektem zmniejszenia poziomu hormonów we krwi, wynikają raczej z podniesienia poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi. W związku z tym pacjenci z niedoczynnością stają się znacznie bardziej podatni na choroby układu naczyniowego i krwionośnego. Gdy tarczyca wytwarza zbyt mało hormonów ryzyko miażdżycy, choroby wieńcowej i zawału serca wzrastają i to dosyć drastycznie.
Na baczności powinny się mieć panie w wieku rozrodczym, ponieważ u nich niedoczynność może nie objawiać się nawet takimi 'niedogodnościami', za to jest jedną z przyczyn z powodu których pojawiają się problemy z zajściem w ciążę, a jeżeli już się to uda niesprawna tarczyca matki wpływa na rozwój dziecka. Dzieci matek z chorą, nieleczoną tarczycą są narażone na wady rozwojowe, szczególnie na niedorozwój umysłowy.
Rozpoznanie choroby i leczenie tarczycy
Podobnie jak w przypadku nadczynności tak i w niedoczynności tarczycy i w jej leczeniu ogromną rolę odgrywa czas. Im krócej trwają niedobory hormonów tj. im wcześniej podjęte zostanie leczenie tym lepiej, bo objawy nie ulegną aż takiemu nasileniu jak w niedoczynności nieleczonej.
Wczesne rozpoznanie niedoczynności odgrywa ogromną rolę zwłaszcza u kobiet, które zostaną matkami. Odpowiednio dobrane leczenie jest w stanie zapobiec wadom rozwojowym płodu.
Leczenie niedoczynności tarczycy
W leczeniu niedoczynności tarczycy wykorzystuje się głównie leczenie substytucyjne tj. uzupełniające niedobory hormonów poprzez dostarczenie organizmowi ich substytutów. W tym celu zaleca się doustne przyjmowanie preparatów l-tyroksyny. Taka kuracja poprawia nastrój pacjentów, obniża poziom trójglicerydów i cholesterolu, a przede wszystkim zapobiega wadom rozwojowym u dzieci.
O czym jeszcze należy wiedzieć?
Utajona niedoczynność tarczycy jest chorobą notowaną znacznie częściej od pełnoobjawowej niedoczynności. Problem pojawia się mniej więcej u 5% społeczeństwa, ale już po 60 roku życia na niedoczynność cierpi już 20% osób, po siedemdziesiątym czwartym roku życia choruje już co piąta kobieta i co szósty mężczyzna. Wraz z wiekiem odsetek ten wzrasta więc w sposób drastyczny.
Przyczyny niedoczynności tarczycy
Nie ma jednej przyczyny, zwłaszcza że za niedoczynność mogą być odpowiedzialne też inne gruczoły. Nie mniej jednak u osób chorych na pierwotną niedoczynność tarczycy stwierdza się:
- chorobę Hashimoto,
- zapalenie tarczycy
- chorobę de Quervaine'a.
U podłoża tej choroby leżą też przyczyny związane z przebytymi kuracjami takimi jak strumektomia, napromieniowanie szyi, przyjmowanie tyreostatyków (wykorzystywanych w leczeniu nadczynności), inteferonu alfa bądź węglanu litu.
Inne przyczyny to:
- zmiany nowotworowe w obrębie przysadki mózgowej i podwzgórza, a nawet stany zapalne tych gruczołów,
- operacje i zabiegi ww. gruczołów,
- niedorozwój gruczołu tarczowego i zaburzenia w procesach syntezy hormonów wytwarzanych przez tarczycę - to wady wrodzone.
Czy z chorą tarczycą można żyć?
Można, a przy zastosowaniu odpowiedniego leczenia można też cieszyć się dobrą formą i zdrowiem. Można też żyć bez tarczycy. W każdym wypadku konieczne jest dożywotnie przyjmowanie preparatów dostarczających organizmowi hormonów, które są mu niezbędne do prawidłowego funkcjonowania.
Komentarze
Prześlij komentarz